Våre hester

Sandra

Sandra kom til oss i desember 1993, da hun ble kjøpt hit av Lenvik Bygdemuseum. Mens hun hadde ”sommerjobb” på museet, var hun hos oss i ”vinteropplag” noen år, og fast siden høsten 1998. Sandra sin avstamning er så spesiell at vi vil bruke litt plass på den.

Sandra er født hos Bjørn Fløtre i Byrkjelo i 1985. Far til Sandra er Tunfeld 1962 og mor Sonja 13659F. Sandra fikk 3. premie i Stryn i 1988, og ble stilt i Harstad i 2000 med Sander ved foten. Ho fikk da sin 2. premie. Mora Sonja har 1. pr. som individ og 1. pr. for avkom. Samme premiering har Sonjas mor Rita 13344 og hennes mormor Dua 12154, mens oldemor Anitra 9833 har 2. pr. som individ og 1. pr. for avkom. Om Anitras mor Dokka 3580 (altså Sandra sin tipp-tipp-oldemor) siteres fra boka ”Fjordhesten” av A.M. Bakken, Gyldendal 1986):

”Dokka 3580 er stammor til mange betydelege hingster og hopper. Ho vart fødd i 1933 hos Anton B. Kleppe , Breim i Nordfjord, og dette hesteslaget vart gjerne kalla ”Kleppe-slaget”. Far til Dokka er Ridder 808, og mor er Kleppa 1554.

Dokka var særs velbygd og fekk pokalen som beste hoppe i Nordfjord både som to- og treåring. I 1941 fekk ho 1. premie som individ, og i 1946 1. premie for avkom. Ho er mor til fire premierte hingstar, men det var særleg gjennom døtrene Gulldokka 9490 og Anitra 9883, båe med 1. avkomspremie, Dokka fekk så mykje å seie for fjordhestavlen.

Gulldokka vart mor til seks premierte hingstar. Av desse hadde heile fem 2. premie. To av døtrene fekk 1. premie. Anitra er mor til to premierte hingstar og fem premierte hopper, to av desse har 1. premie. Særleg dottera Dua 12154 med 1. avkomspremie har utmerka seg i avlen, med til saman tolv avkom i norske og danske stambøker.

Dottera Rita 13344 har som mora 1. premie både som individ og for avkom. Rita vert då fjerde generasjon i denne familien med 1. avkomspremie. Ein prestasjon som er makelaus innan fjordhestavlen. At nyare generasjoner følgjer opp, viser Ritas dotter Sonja 13659, som i ung alder har fått 2. avkomspremie og var mor til beste treårshingsten på Nordfjordeid i 1984.”

Sonja 13659 fikk senere altså også sin 1. premie for avkom. I stamboka for 1994 står Sonja oppført med 8 avkom, derav 5 hopper. Tre av hoppene er etter Tunfeld: Silja og Seira har begge 1. premie, og Sandra 2. premie. I morslinja til Sandra er det altså hele fem etterfølgende generasjoner med 1. premie for avkom!

Om Tunfeld 1862 skriv Tor Nestaas i boka ”Fjordhesten – Menneskevennen” (Det norske Samlaget 1998):

Tunfeld 1862 er fødd i Rogaland og representant for linja etter Torbjørn. Tunfeld vart fødd 1978 hos Knut R. Tunheim, Moi i Dalane. Knut, Ottar og Arne Olav Bjørlo frå Nordfjordeid kjøpte part også i han, og det var sistnemnde som mønstra han på Nordfjordeid i 1981 då hingsten fekk 3. premie. Han vart ikkje stilt i kvalitet.

Nordfjord Fjordhestlag kjøpte hingsten og stasjonerte han hos Jostein Jordanger i Breim. Han møtte på Eid igjen i 1985, men det vart same grad på nytt. Ein del syntes ikkje det var noko stas med ein hingst som berre hadde 3. premie, og hausten same år vart han selt til den nederlandske fjordhestforeininga. Mange angra då avkoma voks til.

Av dei 15 avkoma som har vore synte på hoppe- og hingsteutstillingar, har åtte fått 1. premie og fem 2. premie (Sandra fikk sin 2. premie i 2000, så riktig tall nå er seks med 2. premie). To av sønene har 1. premie, Knutsblakken 1962 som også har 1. premie for avkom, og Rådar 1989. Begge har søner og sonesøner i norsk al. Ein son, Astor 2016, vart selt til Nederland same år dei kjøpte faren. I Sverige har sonen Dalar vorte ein knallsuksess i alet og fått graden ”Elithengst”. Her i landet stod Dalar til alsbruk i 1996 og -97.

Seks døtrer har 1. premie og alle desse er hingstemødrer. Tunfeld er per 31.12.97 morfar til sju hingstar, og fem av desse vart sett i kvalitet. Fleire av døtrene er mor til lovande yngre hingste-emne. I alt er det berre registrert 19 avkom etter Tunfeld i Norge, og som ein ser er kvaliteten så høg at det truleg aldri har vore ein hingst med samanliknbart resultat. Tunfeld stod rett nok i det beste alsdistriktet, men likevel er dette utruleg godt. Gjennom sønene, dottersønene og deira avkom, har og kjem Tunfeld til å få stor innverknad på fjordhestalet framover.

Tunfeld var ikkje sjøl av dei sterkaste eksteriørhingstane som ein kan forstå av premiegraden, men det var noko edelt ved han. Hasane var det svake punktet, dei var rette og kunne vore betre markerte, og det kan gå att på avkoma. Om brukseigenskapane står det i omtalen:”Gode bruksprøver og særleg jamnt trav”.

Far til Tunfeld er Felder 1707, ein særs vakker 1. premieson til Lidaren. Felder var også plaga av rette hasar og kort steg, men gav mange gode og edle avkom. Mor til Tunfeld er Huldra 13618 med 1. premie. Som dotter av Ernar 1595 og Heidi 12897 er ho heilsyster til Ernarson (som også har 1. premie både som individ og for avkom). I 1981 fekk Huldra eit hingsteføl etter Rei Halsnæs, Tunaren. Han vart som toåring selt til Nederland og har gjort det så bra i alet der at han har vorte ”Elitehengst”.

© Senja fjordhestgård

© Senja fjordhestgård